Het project is gesitueerd in Oudenaarde, in een ambachtelijke zone, waar volgens regelgeving alleen industriële gebouwen kunnen worden opgetrokken. De opdracht bestond er dan ook in (louter) een loods te bouwen voor een (ambachtelijke) schrijnwerkerij. Vanwege de centrale ligging en het residentiële karakter van de omgeving hebben we een vooruitstrevende visie voorgesteld, aan de bouwheer en aan de stad: Wat als we het dak, anders ongebruikte verharde oppervlakte, gebruiken als maaiveld voor het bouwen van woningen?
Hoe zullen we, in een immer veranderende wereld die zich meer en meer ontwikkelt naar een mensgerichte planeet, binnenkort negen miljard mensen huisvesting bieden die zowel op architectonisch als op stedelijk niveau kwaliteit biedt?
Duurzame ontwikkeling is niet alleen synoniem voor het bouwen van vooruitstrevende energiecentrales of gebouwen met een lage ecologische afdruk, het is ook een onderzoek en ontwikkeling van potenties, het creëren van perspectieven voor een bewoonbare toekomstige samenleving. Innovatie in de bebouwde omgeving komt niet uit nieuwe materialen, nieuwe technieken of nieuwe systemen: het komt uit de moed om het gezond verstand te gebruiken, de behoeften te begrijpen en het probleem te bekijken in termen van zowel micro als macro omgevingen.
Het behandelen van een fabrieksdak als bouwplaats voor huisvesting, kan misschien een klein antwoord geven op de steeds toenemende druk van de bevolking. Deze vorm van verstedelijking is niet storend en conceptueel verstandig, ze kunnen goed samen gaan. De twee entiteiten kunnen zelfs complementair worden gebruikt: als kantoor of thuis voor de werkplaatsgebruiker bijvoorbeeld.
We ontwikkelden het industriële gebouw op een flexibele manier als een eenvoudig rechthoekig volume dat in kleinere segmenten kan worden verdeeld om een betaalbare werkplaats voor kleine kunst- en ambachtsbedrijven te bieden (kleermaker, keramiek, glaswerkplaats, meubelmaker). Een mogelijke interactie en samenwerking tussen deze ambachten kan het uitgangspunt zijn voor een beter, lokaal gemaakt, duurzaam handelsmodel voor deze kleine provinciale stad. De dakwoningen zijn op een eenvoudige maar eigentijdse manier gebouwd. Eenvoudige, betaalbare en energiezuinige houtskeletbouw met een royale buitenruimte. Deze buitenruimte, noem het tuin of terras, fungeert als een verlenging van de binnenruimte. Dit geeft de bescheiden woningen een geweldig ruim gevoel. De houten woningen, geïsoleerd met cellulose, zijn volledig (en eenvoudigweg) bedekt met synthetische dakrubber, waardoor ze bovendien radicaal luchtdicht zijn.
Onderzoek naar en het ontwikkelen van daadwerkelijke mogelijkheden en het creëren van nieuwe perspectieven in de dagelijkse (gerealiseerde) projecten is hoe wij duurzaamheid zien.
Misschien is het geen utopie: het terugvorderen van de gigantische hoeveelheid fabrieksdaken als maaiveld voor huisvesting, landbouw of handel als een perspectief op het beter gebruiken van ons reeds ruim opgevulde landschap.
The factory roof housing project is located in Oudenaarde, a provincial town in Belgium, where -according to the planning regulations- only industrial buildings can be built. Because of its central location and the residential character of the area, we presented a different vision to the city: we will utilize the roof , an otherwise unused surface, as a second surface for constructing low-energy roof houses, a small effort for our ever-growing population.
In a changing world evolving towards a man-centered planet, how will we provide 9 billion people by 2050 with an environment that offers quality both on the architectural level and on the level of urban development? Sustainable development is not only synonym for constructing low energy or low carbon buildings, it is a research and development of potentials, create perspectives for a habitable future society. Innovation in the built environment does not come from new materials, new techniques or new systems: it comes from having the courage to follow common sense ideas, to understand the needs, and by viewing the problem in terms of both the micro- and macro-environments.
Treating a factory roof, which is otherwise unused (water impermeable) surface, as a building lot for housing can provide a small answer to the ever-increasing population pressure. This sort of urbanization is not disturbing and conceptual wise these occupations can go well together. The two entities may even be complementary used: as an office or home for the workshop user. We use the industrial building itself in a flexible way by constructing a simple rectangular volume which can be divided into smaller segments to provide an affordable workshop for small arts and crafts companies (tailor, ceramic, glass workshop, furniture maker). A possible interaction and cooperation between these crafts can be the starting point for a better, locally made, sustainable trade model for this small provincial town.
The roof houses are built in a simple but contemporary way. Basic, affordable and low-energy timber framed buildings with a spacious outside area. This outdoor space, which is actually an extension of the interior space, offers a very spatial and unique character. The timber (FSC labeled) framed houses, filled with cellulose insulation, is completely (and simply) covered with synthetic roofing rubber, which makes them extremely air tight, essential for a low energy consumption. High insulation glass and a heat recovery ventilation system makes these, zero footprint, houses real sustainable.
Researching and developing genuine possibilities and creating new perspectives in day to day (built) projects is how we like to see sustainability.Perhaps it is not a utopia: Recuperating the gigantic amount of factory roofs as a second level for housing, farming or trading could maybe offer a fresh perspective on how to use our already crammed up landscape.
CREDITS
Status: 2014-2015
Team: Seger Delmulle, Mathieu De Cock, Joachim Provoost
Stabiliteit: Util Struktuurstudies, Frans Leenaerts
Fotografie: Piet Albert Goethals
PUBLICATIES
Department omgeving voorbeeldproject, 2017: 'Wonen op het dak van een schrijnwerkersloods' / winnaar BIS-architectuurwedstrijd, 2017: 'inbreiding als happy living' / De Standaard, 2017: 'Wonen op het dak van de schrijnwerker' / Orde van Architecten, 2017: 'Bezoek aan Project Roos, winnaar bis architectuurwedstrijd 2017' / Het Nieuwsblad, 2017: 'Ze vroegen hun architect om 'iets speciaals te doen', dat lukte prima met vier woningen op een fabrieksloods' / Het Laatste Nieuws, 2017: 'Woning op loods wint BIS Award' / Projecto, 2021: 'zoeken naar de logica in het verhaal' / ArchDaily / Designboom / Archidust / Archello / Architectura