‍

In het Kijkdorp Kruishoeve in Londerzeel werden onder toezicht van de vzw Vlabo (Vlaanderen Bouwt) 92 sociale woningen gebouwd. De ligging is centraal: een open ruimte, aangelegd als een grasveld met parkeerplaatsen eromheen. Hoewel deze ruimte voorlopig noch qua inrichting, noch qua toebedeelde functies een publieke rol speelt, heeft ze wat betreft maat en inplanting wel het potentieel ervoor.

Temidden van deze ‘Nederlands’ aandoende nieuwe wijk, getypeerd door voornamelijk individuele rijwoningen in een amalgaam van hedendaagse architectuurstijlen, valt het ensemble van zes woningen op als een soort stoorzender. Het trekt de aandacht naar het anders onopvallende perceel, dat als een restruimte geklemd ligt tussen een bouwblok, een rij achtergevels, een straat en een semi-publiek voetpad.

Een klein voorplein regelt de relatie tussen de woningen, zowel ruimtelijk als sociaal. Door hun centrale schikking op het terrein wenden de woningen zich af van de perceelsgrenzen. Daardoor blijft de ongewone ligging van de site zichtbaar zonder dat de huizen aan woonkwaliteit verliezen. Een carport schermt het voorpleintje af van de straat, waardoor het autovrij blijft. Het gebruik ervan is informeel. Tussen de woningen versmalt het plein tot steegjes, die toegang bieden tot de tuin. Links en rechts is voor elke woning een nis gebouwd, met daarin de traditionele achterdeur.

De architecten ontwierpen drie licht van elkaar verschillende wooneenheden, met op het dak een container van polycarbonaat. Deze leidt naar een dakterras en voorziet de woning langs het trappenhuis tot op de gelijkvloerse verdieping van licht.

Het algemene beeld van de woningen is enigszins onwerkelijk. De uitvoeringsmethode verklaart meteen waarom. Om snel en goedkoop te kunnen bouwen – een voor Vlabo noodzakelijke voorwaarde – bestaan deze huizen immers volledig uit geprefabriceerde elementen. Het parement is opgebouwd uit halve gevelstenen, gegoten in een betonplaat. Dit procédé verklaart grotendeels ook de eenvoudige gevelcomposities en de beperkte afmetingen van de raamopeningen.

De gebruikte rustieke baksteen en de containers van polycarbonaat hebben in eerste instantie iets provocerends. De rustieke baksteen verwijst naar een landelijke woonomgeving. De baksteen, het voorplein en de steegjes maken dat het geheel doet denken aan een stukje oude binnenstad. De bonkige vormen en de blauwe containers op het dak doorbreken dat romantische plaatje. Zo past bij dit project een breed spectrum aan parafernalia, gaande van moderne bezittingen van de meer trendgevoelige bewoners tot de tricot windmolen van de bewoners met eenmeer klassieke smaak.

Dezes woningen vormen een kleine woongemeenschap, waarbij het voorplein interactie mogelijk maakt. De opvattingen van Frank Delmulle over de inplanting, het ontwerp en de uitwerking van het project, maken van de woningengroep een architecturale buitenstaander in de wijk. De ontwerper van deze ‘buitenstaander’ had duidelijk expliciete bedoelingen en heeft die zeker kunnen uitdrukken.

Tekst: Sarah Poot

‍

^CREDITS

Status: 2001-2003
Team: Frank Delmulle, Frederik Tomme, Tom Ghyselinck
Klant: Vlabo / Danilith

‍

^PUBLICATIES

Bouwen met baksteen, 2004: 'Geheel van zes woningen in een verkaveling te Londerzeel' / Jaarboek Architectuur Vlaanderen, 2006: '6 woningen kijkdorp Vlabo, Londerzeel' / A+, 2007: 'Wonen in groep'